1. Juridisch advies is werk voor juridische experts
Hulp bij de juridische en financiële aspecten van scheiding?
Elke scheiding is anders. Zelfs de twee betrokken (ex-)partners beleven dezelfde scheiding op een verschillende manier. Als je bijvoorbeeld als leerkracht, huisarts, maatschappelijk werker of sociaal werker te maken krijgt met ouders in scheiding zijn er veel zaken waar je het gezin bij kunt bijstaan.
Voor het echtscheidingsconvenant of het ouderschapsplan en de financiële gevolgen van echtscheiding moet men professionele hulp inroepen in de vorm van mediators, advocaten, belastingdienst en financieel adviseurs.
Een scheiding heeft altijd financiële gevolgen
Het is belangrijk dat de partners de financiële afspraken goed regelen, bijvoorbeeld als er sprake is van een eigen bedrijf of schuldhulpverlening. Ben je geen fiscaal specialist of financieel adviseur verwijs dan naar de belastingdienst.
Of zoek samen een onafhankelijke financieel adviseur voor informatie over de veranderingen in de belastingaangifte, hoe om te gaan met de (gezamenlijke) bankrekening, partnerpensioen, de woning, en zorgtoeslagen. Een eerste checklist op basis van hun persoonlijke situatie kunnen ouders maken op www.belastingdienst.nl/scheiden.
2. Zie de zakelijke kant niet los van het emotionele
Veel ouders geven aan dat ze het lastig vinden om hulp in te schakelen. En vaak is de juiste hulp niet zomaar gevonden. Kloppen ouders bij je aan voor hulp bij het juridische of het financiele deel? Ga dan niet voorbij aan de emotionele kant die de scheiding veroorzaakt.
Ouders verwachten van een scheidingsadvocaat of een financieel adviseur geen hulp bij alle emotionele en sociale problemen van een scheiding. Maar je kunt clienten wél helpen om die emoties te (h)erkennen en zo nodig daarvoor hulp te zoeken. Want de praktijk leert dat oudersvooral geholpen zijn als zij op ieder gebied verder komen.
Zo doe je dat:
- Als je extra tijd biedt voor in te dienen papierwerk geeft dat lucht en bedenktijd aan zowel de zijde van de eigen cliënt als aan de kant van de ex-partner.
- Zet in je organisatie de juiste mensen in bij de scheidende ouders. Een onervaren stagiair die zo'n dossier er 'ook nog bij krijgt' kan wellicht niet altijd de meewerkende kracht zijn die de ouders nodig hebben.
"Bij het eerste advocatenkantoor waar ik kwam voor mijn scheiding kreeg ik een advocate-stagiaire toegewezen. Ze stuurde me knip- en plakwerk vanuit een ander zaakdossier met verkeerde persoonsnamen en onbekende banken. Ook kreeg ik meteen een voorschotnota voor het te betalen griffierecht aan de rechtbank terwijl er niet eens een verzoekschrift tot echtscheiding in de maak was. Deze jonge en tevens onervaren advocate-stagiaire die mijn kwestie nog even erbij kreeg toebedeeld maakte dat ik een andere advocaat heb genomen die mij goed ontving met kalmte, begrip toonde en me de ruimte bood dingen te bespreken en verwerken."
3. Kies geen partij. Ook niet onbewust.
Een gezin in scheiding is het meest geholpen als de mensen om hen heen écht onpartijdig blijven. Probeer je nieuwsgierigheid naar de oorzaak van alles wat er gebeurt dus te onderdrukken, kies geen partij en doe niet mee aan gesprekken vol beschuldigingen over en weer.
Probeer er als hulpverlener ook oog voor te hebben of opa en oma, oom en tante, juf, en buurvrouw de kinderen belasten door één van de ouders als schuldige aan te wijzen. Dat kun je nooit helemaal voorkomen, maar je kunt wel aandacht vragen voor het belang van de kinderen. Dat belang is duidelijk: speel ouders niet tegen elkaar uit, stop met het zwart maken van één van beide ouders en vraag kinderen niet om partij te kiezen.
4. Wacht niet als je ziet dat het misgaat
Ouders staan onder ongekende spanning en reageren soms hun frustratie af op de kinderen. Ook kunnen de financiële gevolgen van een scheiding zo groot zijn dat het gezin in geldproblemen komt. Met alle spanningen van dien. Als de situatie uit de hand loopt duurt het vaak toch lang voor er een melding wordt gemaakt bij de betreffende instanties. Vaak ziet iemand het, maar wacht op een andere instantie of naaste om in te grijpen of te melden.
Als professional kun je - al zijn het maar vermoedens - je zorgen melden bij Veilig Thuis of bij het Wijkteam/ Sociaal Team van de gemeente. Twijfel je of je daar goed aan doet? Neem dan toch contact met hen op en leg je dilemma aan hen voor. Dan kun je daarna alsnog beslissen of je wel of geen melding maakt.
5. Blijf niet zoeken naar herstel, kijk liever vooruit.
Soms komen ouders hulpverleners tegen die steeds weer beginnen over therapie en herstel van de relatie. Dat kun je aan het begin best een keer doen. Maar als de beslissing om te scheiden is genomen en ouders komen er niet op terug, is dat echt een gepasseerd station.
De kunst voor ouders is dan om de vroegere partnerrelatie goed af te sluiten en een begin te maken met 'opvoeden in twee huizen'. Niet zelden is een vorm van hulp of therapie daar alsnog heel helpend bij, zo vertelden veel ouders ons. Kijk dus of je als professional ouders kunt helpen om de stap te zetten richting een therapeut of coach. Niet om de relatie te herstellen, maar om vorm te gaan geven aan de toekomst.
